CARITA RAMAYANA ( Materi BDR kelas 9 semester 1 )

24 Juli 2021   PENILAIAN  1

KD  3.1 Memahami cerita wayang Ramayana lakon Anoman Duta

3.1.1 Mengartikan kata-kata yang dianggap sulit.
3.1.2 Mengajukan dan menjawab pertanyaan bacaan.
3.1.3 Menuliskan pesan yang terdapat dalam lakon cerita                 

        Sugeng enjang para siswa.
Muga-muga para siswa pinaringan sehat. Aamiin...
Mesthine para siswa wis tau nonton wayang, sanajan durung mesthi paham apa critane. Padahal isi crita wayang kuwi akeh sing ngandhut pitutur becik kanggo uripe manungsa sing gelem nggatekake.
Wayang, tembung iku  bisa ditegesi wujude ayang-ayang ( bayangan yang tersamar ) mujudake gambaran uripe manungsa dhewe. Nah....sing penting saka crita mau, tujuane supaya bocah-bocah bisa methik pitutur/amanat sing ana ing jerone carita.
Dina iki siswa-siswa bakal disuguhi wacan crita Ramayana sing judule Anoman Duta.
Sadurunge kokwaca carita ing ngisor iki, teks wacan mau bisa dicopy paste utawa dicetak/diprint supaya olehe sinau luwih gampang. Amarga sawise maca materi Carita Anoman Duta, para siswa kudu nggarap tugas kanggo penilaian. Tulisen pitakonan/ soal-soale ing bukumu. Siapke buku khusus kanggo mapel Bahasa Jawa. Sebab soal mau uga bakal kanggo bahan ulangan.
Gatekna bab-bab ing ngisor iki supaya bocah-bocah paham isine crita:

    1. Wacan mau nyritakake apa?
    2. Sapa arane para paraga / tokoh sing ana ing carita?
    3. Ing endi  panggonan sing disebut ana ing carita.
    4. Tulisen istilah-istilah sing angel.
    4. Tulisen urutane peristiwa ing carita.
    5. Golekana amanat/ pitutur/ nilai positif  sing ana ing carita.

Yen para siswa wis nindakake pengumpulan data no 1-5 ing dhuwur kanthi lengkap, insya Allah bisa nggarap soal-soal kanthi gampang lan lancar.

Tugas :
Sawise nyinau materine,  para siswa bisa nggarap soal ing Google Form,



Wacanen carita Ramayana iki! 

                                                            ANOMAN DUTA

        Wayahe wis parak esuk, ing wetan katon cahyane srengenge  abang sumorot ing pucuking gunung. Anoman bingung pikirane sebab durung ketemu karo apa sing digoleki. Dheweke weruh gedhong sing megah terus mabur lan menclok ing kono. Nalika mandeng mengisor pranyata ing kono ana taman kang endahe kaliwat-liwat. Anoman menek ing wit nagasari, ketutupan rembuyunge gegodhongan karo ngawasi kahanan ing taman mau. Ana sawijining wanodya, kang banget ayu rupane nanging rupane katon sedhih. Sarirane kuru aking, rikmane sing dawa gimbal reged kecampuran lemah, ora diopeni. Keprungu sambat lan tangise sing melasake ati.
        " Nini Trijatha, kaya ngene nalangsane uripku, kaya tanpa guna maneh aku urip ing donya yen ora bareng karo garwaku Pangeran Rama. Neng endi garwaku saiki, kenangapa durung teka mrene nyusul aku. Aku kaya-kaya ora kuwat ngrasakake kesedhihan iki. Biyen nalika aku manggon ing alas Dhandhaka rasane atiku kaya manggon ana ing swarga. Nanging saiki senajan manggon ing taman Argasoka kang endah banget nanging atiku kaya disiksa. Untung ana kowe  Trijatha,  sing tansah ngancani lan nglipur atiku sing sedhih."
Trijatha mung bisa ngelus-elus Sang Dewi lan mbujuk aweh panglipur. Dumadakan ana kang manjing ing jero taman. Dheweke Dasamuka ya Rahwana raja buta ing Alengkadiraja. Ngrayu Sang Dewi supaya gelem nampa katresnane.
        " Ha ha ha ha....Sinta pepujaning atiku, apa gunane sira ngenteni tekane Rama, manungsa tanpa guna, delengen kawibawanku, aku iki raja kumawasa, sugih wibawa, kaloka ing donya, ora ana wong liya kang ngluwihi aku. Yen sira gelem dadi garwaku, bandha donyaku kanggo sira kabeh. Uripmu bakal mulya, Sinta." sumbare Dasamuka.
        " Heh Dasamuka, dhasar dudu manungsa. Kowe ora isin nyulik aku, garwane Rama. Wanimu mung marang wanita. Wujudmu buta nanging watakmu wedi getih. Tumindakmu nistha. Aku ora sudi dadi garwamu. Yen kowe nekat nyedhaki aku kowe bakal taksupatani, maju sejangkah sikilmu pokah, bumine bengkah. Yen nganti kena koksenggol, klambiku bakal tak obong, kulitku bakal tak beset." jerite Sinta. Dasamuka kaget krungu panolake Sinta kang gawe lara ati. Dheweke narik keris arep ditamakake marang Sinta, nanging Sinta ora wedi, malah nantang.
        " Gawa mrene kerismu, patenana aku. Luwih becik aku mati tinimbang dadi garwamu. Ora salah omonganku wanimu mung marang wanita kang tanpa daya. Watakmu asor ora pantes dadi raja!"  Krungu ature Sinta kang mangkono iku Dasamuka lingsem atine terus metu saka taman nggawa ati kang kuciwa.
        Anoman kang kawit mau umpetan ana dhuwur pang wit nagasari dadi ngerti lan yakin yen wanita ayu mau Dewi Sinta kang digoleki. Dheweke terus mudhun alon-alon, mlaku ndhodhok kanthi sirah tumungkul tandha pakurmatan.
       

Mudhun saka pang mau Anoman terus nembang, isi tembange nyritakake lelakone Ramawijaya kang nandhang sedhih lan prihatin amarga pisah karo garwa kinasihe. Sinta, Trijatha lan para emban kang ana ing kono padha gumun weruh Anoman. Sinta atine dadi nalangsa krungu tembange mau.
        " Heh wanara seta, kowe kuwi sapa ? Polahmu kok kaya manungsa. Lagi iki aku weruh ana kethek warnane putih resik, lan bisa nembang sing isine nyritakake kisahku lan Pangeran Rama. Aja-aja kowe kongkonane Dasamuka sing arep ngrayu supaya aku gelem dadi garwane ?"
        "Dhuh Sang Dewi, aku Anoman utusane Pangeran Rama. Aku ditugasi niliki kahananmu ing kene. Wektu iki garwamu Ramawijaya lan adhimu Laksmana padha manggon ing Gunung Maliyawan dadi pimpinane para wanara bebarengan karo Raja Sugriwa. Kabeh wis siyap arep nyerang negara Alengka, Dewi," ature Anoman karo nyembah marang Sinta.
        "Apa bener kowe utusane Rama, sebab nalika aku diculik Dasamuka biyen aku digawa mabur ngliwati segara kang jembar banget. Ora mungkin ana kethek kaya kowe bisa tekan kene. Kowe mesthi kongkonane Dasamuka sing arep mbujuk aku."
        "Aturku bener, aku bisa mabur sebab aku iki turune Bethara Bayu dewaning angin Dewi, tapi yen panjenengan isih ora percaya, aku nggawa sesupe kanggo tandha bukti, iki tampanana." Sinta nampani cincin kang diwenehake Anoman. Sanalika dheweke nangis. Iki bener-bener cincin duweke Ramawijaya garwane.
        " Iya Anoman, saiki aku percaya, iki pancen kalpika duweke Kangmas Ramawijaya. Saiki, kanggo tandha bukti yen kowe wis ketemu karo aku, iki gawanen cundhamanik, cundhuk sanggul rikmaku, aturake marang Kangmas Rama." Sinta terus menehake cundhuk rambute marang Anoman.
        Anoman nampani paringane Sinta terus pamitan. Sadurunge lunga dheweke matur karo nyembah : "Aku pamit, Dewi Sinta. Aja kuwatir ora suwe maneh Pangeran Rama lan adhimu Laksmana didherekake prajurit wanara bakal nyerang Alengka. Dasamuka kudu nyaur tumindake kang angkara murka."

( disunting oleh astu sriyaningsih dari  Panjebar Semangat No. 31 dan 32 Agustus 2


Tulis lan garapen soal ing ngisor iki ing bukumu!

1. Manut isine crita mau, Anoman lagi ana ing endi?
2. Ing panggonan mau Anoman weruh sawijining wanodya sing ayu banget. Tembung wanodya kira-          kira tegese apa?
3. Apa buktine Dewi Sinta iku dudu wanita sing srakah marang bandha donya!
4. Sapa wong sing ngutus ( ngongkon ) Anoman menyang Alengkadiraja?
5. Apa pepinginane Rahwana nganti tumindak nyulik Dewi Sinta?
6. Apa sing diucapake Sinta nalika Dasamuka nyedhaki dheweke?
7. Wateke Anoman sing kepiye, sing pantes dienggo tuladha kanggo kita kabeh ?
8. Critakake kanthi ringkes, kepiye cara sing ditindakake Anoman supaya Sinta gelem percaya marang dheweke!
9. Sinta nyebut Anoman "wanara seta", apa tegese tembung kuwi?
10. Dewi Sinta iku bojone Pangeran Ramawijaya. Ukara/kalimat mau gantinen dadi basa krama!


Yen bocah-bocah gelem tlaten nggarap soal-soal mau mesthi hasil sinaumu dina iki apik lan sukses !
SELAMAT!!!




31 Juli 2021   PENILAIAN  2

4.1.1 Menuliskan pokok-pokok isi cerita Anoman Duta
4.1.2 Menanggapi secara tertulis isi bacaan Anoman Duta.

Assalamualaikum wr wb....

Sugeng enjang bocah-bocah kelas 9 sing taktresnani..
Iki wis pertemuan ke 2.
Mbahas pertemuan pertama wingi, akeh banget sing nilaine durung memuaskan.
Coba Bu Astu nyuwun priksa (takon) maring bocah-bocah.
Sadurunge bocah-bocah nggarap ing Google Form, apa soal sing ana ing dhuwur iku wis digarap?
Angger wis digarap mesthi hasile apik. nyatane kancamu ya ana sing oleh nilai 9, 10. Iku tandhane bocah sing kepengin belajar temenan. Dadi aja ngasal. Mosok durung belajar, durung nggarap latihan wis langsung ulangan. Yo ora bakal apik hasile. 

Dieling-eling ya, kabeh ilmu sing diparingi Bapak Ibu Guru, bocah-bocah sing bakal methik manfaate. Sapa sing tenanan yo oleh hasil sing memuaskan. Dene sing sapenake dhewe yo mung sethithik hasile.

Ing pertemuan ke 2 iki, materine isih padha karo minggu wingi. Yaiku nggarap Anoman Duta. Tugasmu mengko sing kudu digarap :

  1. Wacanen carita Anoman Duta ing Blog  ( deleng maneh discroll ing dhuwur ).
  2. Eling-elingen isine crita mau ( intine Anoman ditugasi Ramawijaya kongkon supaya nggoleti garwane/Dewi Sinta ing negara Alengka. Mengko dikembangake kowe dhewe )
  3. Tulisen maneh  isine crita mau kanthi ringkes cukup  dadi 1 paragraf. Perhatikan... cukup dadi 1 paragraf singkat kira-kira 7-10 kalimat bae. Gampang to? Sengaja digawe gampang supaya bocah-bocah seneng olehe nggarap. 
  4. Ditulis ing bukumu khusus kanggo mapel Bahasa Jawa
  5. Terus yen wis dikerjakake ing buku, bocah-bocah mbuka link Google Form sing dishare ibu ing WA grup..
  6. Ketik paragraf garapanmu mau ing panggonan sing disediakake kanggo nulis. Terus  KIRIM. 
Para siswa WAJIB nggarap ing buku tulis  lan ngirim ing Google Form  kabeh tugas-tugas sing diparingi Bu Astu. Mengko yen PPKM wis rampung, wis pembelajaran tatap muka, kita bisa ketemu lan mbahas tugas-tugas sing wis tau digarap. 
Sanajan ketemune durung bisa dipastikan, tapi olehe nggarap kudu saben ana pertemuan, supaya tugasmu ora numpuk lan gawe repot mengkone.

Garapanmu tak tunggu dina iki nggih. Sing setore cepet bijine luwih apik. Tak batasi nilai terbaik sing setor sampe jam 17.00  dina iki, tapi keruntutan isi tetep kudu diperhatikan.  
Luwih saka wektu kuwi nilaine wis makin berkurang.

Wassalamualaikum wr wb.



07 Agustus 2021   PENILAIAN  3

Assalamualaikum wr wb..

Sugeng enjang bocah-bocah. Muga-muga kabeh diparingi sehat. Aamiin...

Minggu-minggu wingi bocah-bocah wis nggarap tugas KD 3.1 lan 4.1 Kanggo tugas 4.1 Menanggapi teks Ramayana Anoman Duta, saka hasil pengamatane ibu akeh garapanmu sing durung bener ana uga sing asal-asalan. Nulisake maneh isine crita sing diwaca ana carane. Ora kabeh ukara/kalimat disalin maneh, malah kudune nganggo kalimat sing beda karo isine bacaan mau. Bayangke wae kaya nalika bocah-bocah nonton sawijining sinetron terus dicritakake maneh karo kancamu. Mesthine ora mungkin kowe crita padha persis karo basane artis sing main ing sinetrone. Tapi  lumrahe wis diganti nganggo basamu dhewe. 

Coba dideleng tuladha ngringkes carita sing bener ing ngisor iki:

Anoman Duta ( Anoman dadi utusan )

     Anoman oleh tugas dikongkon nggoleki Dewi Sinta garwane Ramawijaya sing diculik Rahwana. Anoman teka ing sawijining taman sing endah banget. Dheweke weruh ana wanita ayu banget tapi awake kuru garing lagi nangis-nangis. Bareng wis diamati temenan, Anoman yakin yen wanita mau wong sing digoleti. Tapi pas Anoman marani lan nerangake tujuane, wanita mau ora percaya.  ……… (lan sateruse)

 Ringkesan mau durung rampung. Lagi oleh 5 ukara/kalimat. Padahal Bu Astu maringi batasan 7-10 ukara. Dadi ditambahi 2 maneh asline crita mau wis bisa terangkum awal-akhir tapi secara ringkes. Kaya kuwi maksude bocah-bocah. 

Gampang to? Kuwi mung conto, kalimate ora kudu kaya kuwi.  Tapi tak amati bocah-bocah sungkan nyoba, dadi nilaine ya adoh saka memuaskan. Padahal ora angel. Paling-paling mung bocah sethithik sing bener-bener  gelem berusaha. Mulane kanggo bocah-bocah mau Bu Astu ora eman-eman aweh nilai 90. Sebab nilai Keterampilan kuwi sabenere penak banget kanggo oleh biji apik. Beda karo nilai Pengetahuan. 

Bocah-bocah, pemahaman marang sesuatu sing diwaca iku penting banget. Iki berlaku kanggo ilmu apa bae. Yen nganti bocah-bocah ora bisa memahami, berarti ilmu mau ora bisa diserap. Kowe ora oleh apa-apa saka proses belajarmu. Mula latihane memahami dimulai saka maca crita kaya ing dhuwur. Sebab wong Indonesia kuwi  nganti digolongke termasuk bangsa sing kurang membaca. Padahal ana pepatah sing unine Buku adalah jendela dunia. Saka maca buku manungsa bisa ngerti apa bae ing donya iki. Termasuk maca ing Google uga padha bae. Saiki coba dieling-eling ana berapa judul buku sing wis tau diwaca kowe?

Dina iki bocah-bocah ulangan harian sing pertama. 

Sadurunge kowe nggarap ing google form, digarap dhisik soal-soal ing ngisor iki ing buku tulis khusus Bahasa Jawa duweke kowe supaya mengko bisa lancar, gampang, lan apik hasile! Sapa sing bijine nganti ora apik berarti durung maca lan nggarap soal-soal iki!  Bener-bener kebangeten yen ana wong wis diwenehi cara tetep ora gelem nganggo.


Tulis lan jawaben pitakonan ing ngisor iki ing bukumu!

  1.  Apa tegese judul wacan "Anoman Duta" ?
  2.  Manut isine crita mau, Anoman lagi ana ing endi?
  3. Ing panggonan mau Anoman weruh sawijining wanodya sing ayu banget tapi awake kuru garing,  rikmane gimbal ora keurus reged campur lemah. Apa tegese tembung wanodya lan rikma?
  4. Sinta kalebu wanita kang utama. Kepiye watake wanita kang utama iku?
  5. Sapa wong sing ngutus ( ngongkon ) Anoman menyang Alengkadiraja?
  6. Apa pepinginane Rahwana nganti tumindak nyulik Dewi Sinta?
  7. Apa sing diucapake Sinta nalika Dasamuka nyedhaki dheweke?
  8. Apa wateke Anoman sing pantes dienggo tuladha kanggo kita kabeh ?
  9. Apa sing diparingake Sinta maring Anoman kanggo bukti yen Anoman wis ketemu Dewi Sinta?
  10.  Dewi Sinta iku bojone Pangeran Ramawijaya. Ukara/kalimat mau gantinen dadi basa krama!
        Yen wis rampung olehe nggarap ing buku, saiki bocah-bocah nerusake nggarap ing Google Form. Muga-muga sukses!!!

         



Komentar

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

SERAT WULANGREH PUPUH SINOM (KLS 7 SEM 2)

CERITA RAKYAT AJISAKA