SANDIWARA TRADISIONAL JAWA
3.3 Menelaah naskah sandiwara
3.3.2 Menceritakan isi sandiwara
Assalamualaikum wr wb
Sugeng enjang para siswa kelas 9
Muga-muga kita kabeh diparingi kesehatan lan kanugrahan saking Gusti Allah. Aamiin..
Ing dina iki kita sinau ngenani sandiwara tradisional basa Jawa. Ayo ditulis dhisik ing bukumu!
Apa sandiwara iku? Sandiwara uga diarani lakon utawa drama yaiku sawijining carita (bisa tertulis utawa ora tertulis) sing tujuane dipentasake. Dadi sandiwara bisa nganggo naskah utawa ora (= spontan).
Kaya dene jenis karya sastra liyane, sandiwara uga ngemot unsur-unsur intrinsik. Unsur- unsur intrinsik sing ana ing sandiwara yaiku :
1. Tema
Tema yaiku gagasan pokok, ide, utawa pikiran utama sing dadi dasar carita mau ditulis.
2. Paraga
Paraga yaiku kabeh pawongan/tokoh sing ana ing sawijining
carita. Ana sing dadi paraga
utama lan ana sing dadi paraga tambahan gumantung
marang gedhe cilike peranan ing
carita mau.
3. Watake tokoh/paraga
Saben paraga duwe watak dhewe-dhewe.
Paraga protagonis adate duwe watak kang becik, pinter, manut marang
wong
tua lan sipat-sipat
becik liyane. Paraga antagonis
umume kadunungan watak kang ala, culika, ora duwe tata krama, lan sapanunggalane. Ing sandiwara, watake paraga bisa dideleng saka polahe paraga nalika dialog, ekspresine,
isine carita, lan tumindake paraga ing carita mau.
4. Alur
Alur
yaiku
urutane
peristawa utawa
kedadean
kang ana ing carita sing nuduhake
hubungan sebab akibat.
Latar yaiku katrangan ngenani papan, wektu, lan swasana dumadine carita. Latar sing ana ing sandiwara kang dipentasake umume sesambungan karo tata panggung (dekorasi panggung), tata cahaya, lan tata swara.
Naskah ing dhuwur dilakonake dening kanca-kanca saumuranmu. Tontonen sandiwara ing ngisor iki!
Sawise ditonton sandiwara mau, garapen dhisik soal-soal iki ing bukumu!
- Sebutke sapa bae tokohe/paraga sing ana ing cerita mau!
- Tokoh Pangeran ing sandiwara mau ana ing tengah alas arep apa?
- Dheweke ketemu karo wong wadon tuwa, sapa wong wadon iku?
- Terus wong wadon mau ngomong kepiye marang Pangeran?
- Ing desa liyane ana Mbok Randha Klenthing sing duwe anak papat. Kepiye sikape Mbok Randha marang anak-anake mau?
- Sapa sing arep ngunggah-unggahi Andhe-Andhe Lumut?
- Kepiye proses/lelakone ngunggah-unggahi Andhe-Andhe Lumut?
- Apa sing dialami Klenthing Kuning?
- Kepiye tanggapane Pangeran marang para Klenthing?
- Sapa sabenere Pangeran iku? Terangna saka isine naskahe!
Komentar
Posting Komentar